Τα στάδια του τοκετού

Ο τοκετός είναι μια ιερή στιγμή για κάθε γυναίκα αλλά και για κάθε παρευρισκόμενο, όμως κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι πέρα από την ευλογία συνδέεται και με μεγάλη ταλαιπωρία και πόνο για την επίτοκο. Έτσι, δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να δημιουργούνται στις μέλλουσες μητέρες συναισθήματα φόβου και πανικού για εκείνη την ώρα, τα οποία μόνο να δυσχεράνουν τη διαδικασία μπορούν. Λύση σε αυτά τα συναισθήματα μπορεί να φέρει μόνο η γνώση για το τι ακριβώς συμβαίνει εκείνες τις στιγμές και γι’ αυτό το λόγο οι γυναικολόγοι εξηγούν με λεπτομέρειες τα στάδια του τοκετού, για να ξέρει η γυναίκα τι να περιμένει.

Το πρώτο στάδιο είναι αυτό της διαστολής του τραχήλου της μήτρας. Αυτό το στάδιο ξεκινάει με τις πρώτες συσπάσεις και ολοκληρώνεται με την εξώθηση. Ο τράχηλος της μήτρας καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης κρατάει ασφαλές το έμβρυο από την επαφή του με τον κόλπο, όμως στον τοκετό διαστέλλεται, έτσι ώστε το έμβρυο να γεννηθεί διαμέσου του κόλπου. Ο τράχηλος διαστέλλεται σιγά σιγά και ειδικά στις πρωτότοκες το στάδιο αυτό μπορεί να διαρκέσει ακόμα και 8 ώρες. Είναι μία διαδικασία που απαιτεί υπομονή και κατά τη διάρκεια των συσπάσεων είναι επώδυνη, όμως είναι ο τρόπος της φύσης να προετοιμάζει το σώμα να επιτελέσει αυτή την ύψιστη λειτουργία. Ο γυναικολόγος πρέπει να ελέγχει συνεχώς αν η διαστολή είναι η αναμενόμενη, διότι, για να μπορέσει να επιτευχθεί φυσιολογικός τοκετός, πρέπει η διαστολή του τραχήλου να είναι τουλάχιστον 1 εκατοστό ανά ώρα. Διαφορετικά, όλη η πίεση από τις συσπάσεις της μήτρας καταλήγει στο έμβρυο και ο πόνος της γυναίκας, που προοδευτικά γίνεται εντονότερος και διαρκεί περισσότερο, δεν έχει κανένα αποτέλεσμα. Σε αυτή την περίπτωση, ο γυναικολόγος ίσως θα πρέπει να επανεκτιμήσει τον τρόπο του τοκετού και να οδηγηθεί σε καισαρική τομή. Δεν είναι λίγοι οι γυναικολόγοι στην Αθήνα και στις μεγάλες πόλεις, που, επειδή είναι ιδιαίτερα πολυάσχολοι, προγραμματίζουν τον τοκετό εξαρχής με καισαρική τομή, όμως το σωστό είναι αυτό να συμβαίνει έπειτα από εκτίμηση αυτού του πρώτου σταδίου διαστολής της μήτρας.

Το δεύτερο στάδιο είναι αυτό της εξώθησης, κατά το οποίο η μητέρα έχει ενεργό ρόλο στη διαδικασία, αφού πρέπει σε κάθε συστολή της μήτρας να σπρώχνει η ίδια, για να κατέβει το μωρό. Αρχικά, διαμέσου του κόλπου εξέρχεται το κεφάλι του μωρού και έπειτα ο γυναικολόγος αναλαμβάνει να βγάλει τους ώμους του, πρώτα τον έναν και έπειτα τον άλλον, αφού διαφορετικά, αν αυτό δεν γίνει ελεγχόμενα, μπορεί να προκληθεί ρήξη οργάνων της μητέρας. Σε αυτό το στάδιο γίνεται και η περινεοτομία, έτσι ώστε να μην υποστούν ρήξη τα τοιχώματα του κόλπου της γυναίκας.
Το τρίτο και τελευταίο στάδιο είναι αυτό της υστεροτοκίας, κατά το οποίο εξέρχεται ο πλακούντας. Ο πλακούντας πρέπει να εξέλθει ανέπαφος και ελέγχεται για αυτό, οπότε του δίνεται όλος ο απαραίτητος χρόνος. Μετά την έξοδο του πλακούντα ο γυναικολόγος ελέγχει τα γεννητικά όργανα της μητέρας για πιθανές ρήξεις και αιμορραγίες, την κρατάει στην αίθουσα τοκετού προληπτικά για δύο ώρες και στη συνέχεια την οδηγεί στο δωμάτιό της να ξεκουραστεί.