Το τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού είναι το πρώτο βήμα στη διαδικασία της συμβουλευτικής καριέρας, ώστε το άτομο να βρει την εργασία που του ταιριάζει. Είναι ένα τεστ, το οποίο μπορεί να γίνει σε διάφορες ηλικίες, αν και συνηθίζεται να γίνεται σε εφήβους, ώστε να κάνουν την κατάλληλη επιλογή για αυτούς τελειώνοντας το σχολείο.
Το τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού δεν είναι απλά ένα κουίζ με ερωτήσεις και δοκιμασίες. Είναι ένας τρόπος ο μαθητής να αντιληφθεί καλύτερα ποιος είναι και τι επιθυμεί από το μέλλον του, μαθαίνοντας καλύτερα την προσωπικότητά του. Ας δούμε παρακάτω ποιες βασικές κατηγορίες περιλαμβάνει και τι δεν περιλαμβάνει.
Οι κύριες κατηγορίες σε ένα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού
- Προσωπικότητα: Ερωτήσεις που αποκαλύπτουν τα χαρακτηριστικά, τα κίνητρα, τις αντιδράσεις και το συναισθηματικό προφίλ του ατόμου.
- Εργασιακές αξίες: Πρόκειται για τα συγκεκριμένα κριτήρια που διαμορφώνουν τη στάση του ανθρώπου απέναντι στην εργασία. Τι είδους εργασία και οργανωτική δομή του ταιριάζει καλύτερα; Είναι η αίσθηση και η αξία του εαυτού του συνδεδεμένη με την απόκτηση χρημάτων ή εξουσίας; Αξιολογεί θετικά την αυτονομία, την επιδραστικότητα ή την ασφάλεια;
- Ενδιαφέροντα: Τα ενδιαφέροντα ενός ατόμου είναι τα πράγματα που απολαμβάνει, όπως χόμπι, αθλητική δραστηριότητα, επαφή με τη φύση και κοινωνικές συναναστροφές. Συχνά ταυτίζονται με τις δεξιότητες, όμως όχι πάντα. Πολλοί άνθρωποι δείχνουν ενδιαφέρον σε πράγματα, στα οποία δεν είναι τόσο καλοί.
- Δεξιότητες: Πρόκειται για ικανότητες, οι οποίες μπορεί να είναι έμφυτες ή επίκτητες, ανεπτυγμένες ή όχι τόσο ακόμα, άγνωστες στο άτομο ή γνωστές, και μπορούν να του χρησιμεύσουν στην επαγγελματική του ζωή.
Τι δεν κάνει το τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού
Το τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού μαθαίνει στον μαθητή πολλά πράγματα για την προσωπικότητα και τις δεξιότητές του, όμως δεν είναι μια μαγική διαδικασία που του αποκαλύπτει ένα μυστικό. Μπορεί να του μάθει πολλά πράγματα, αλλά δεν κάνει τα ακόλουθα:
- Δεν αποκαλύπτει ένα και μοναδικό επάγγελμα. Δίνει κατευθύνσεις και πιθανούς κλάδους ενδιαφέροντος, αλλά εναπόκειται στο άτομο να βρει πού ακριβώς θέλει να εξειδικευθεί. Έτσι, το τεστ μπορεί, για παράδειγμα, να δείξει ότι το άτομο έχει αίσθηση καθήκοντος και του αρέσει η διαπροσωπική επαφή, οπότε μπορεί να προτείνει μερικά επαγγέλματα υγείας, όμως δεν θα καθορίσει επακριβώς το ένα και μοναδικό που του ταιριάζει, γιατί πολύ απλά του ταιριάζουν πολλά.
- Δεν καθορίζει έναν συγκεκριμένο τύπο προσωπικότητας. Το τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού δεν υποκαθιστά τη διαδικασία αυτογνωσίας που λαμβάνει χώρα σε όλη τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου. Του μαθαίνει τις δεξιότητες και τα ενδιαφέροντά του, βοηθώντας τον να κατανοήσει καλύτερα τους ρόλους και τα περιβάλλοντα εργασίας για βέλτιστη παραγωγικότητα, όμως εναπόκειται στο άτομο να ανακαλύψει και τις άλλες πτυχές του χαρακτήρα του.
- Δεν συμπεραίνει αν το άτομο θα είναι καλό σε μία δουλειά ή όχι. Άλλωστε, η επαγγελματική επιτυχία είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων πέρα από τις έμφυτες δεξιότητες, οπότε η τελική πορεία ενός ανθρώπου δε μπορεί να κριθεί από ένα τεστ στα μαθητικά ή τα φοιτητικά του χρόνια.
